Νέα έρευνα δείχνει τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε αθλητές που καλούνται να εκτελέσουν σύνθετες διεργασίες. Το εντυπωσιακό στοιχείο αυτής της έρευνας είναι πως στο δείγμα αθλητών που ερευνήθηκε δεν παρατηρήθηκε κάποια αξιόλογη μεταβολή στις καθαρά αθλητικές επιδόσεις κατά τις οποίες δεν χρειάζεται κάποια σύνθετη διαδικασία από τον αθλητή ενώ αντίθετα υπήρξε σαφής πτώση των επιδόσεων σε πιο σύνθετες ενέργειες που απαιτούν συγχρονισμό, γρήγορη σκέψη και κρίσιμες αποφάσεις.
Η έρευνα
Η μελέτη φέρει τον τίτλο “Effects of Daily Social Media Usage Before Training Sessions on the Performance of Young Male Volleyball Players” και διεξήχθη από μια ομάδα ερευνητών στη Βραζιλία. Σε αυτή μελετήθηκε η επίδραση της καθημερινής χρήσης κοινωνικών δικτύων μέσω smartphones, πριν από τις προπονήσεις, στην απόδοση νεαρών ανδρών παικτών βόλεϊ. Αν και με την πρώτη ανάγνωση δεν φαίνεται να υπάρχει άμεση σχέση με την οδήγηση off-road μοτοσυκλετών ή mtb ποδηλάτων εντούτοις η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε και κάποια αποτελέσματα που βγήκαν έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και για την περίπτωσή μας (οδήγηση off-road).
Η μεθοδολογία
Στη μελέτη συμμετείχαν αθλητές βόλεϊ ηλικίας περίπου 18 ετών με εμπειρία μεγαλύτερη των πέντε ετών. Για έξι εβδομάδες, οι αθλητές συμμετείχαν στις προπονήσεις τους υπό δύο συνθήκες εναλλάξ:
- Χρήση κοινωνικών δικτύων: Οι αθλητές χρησιμοποιούσαν κοινωνικά δίκτυα μέσω smartphones για 30 λεπτά πριν από τις προπονήσεις.
- Παρακολούθηση ντοκιμαντέρ: Οι αθλητές παρακολουθούσαν ντοκιμαντέρ για 30 λεπτά πριν από τις προπονήσεις.
Τα αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η χρήση κοινωνικών δικτύων πριν από τις προπονήσεις προκάλεσε νοητική κόπωση και μείωσε την αποτελεσματικότητα της επίθεσης των αθλητών. Ωστόσο, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στις καθαρά αθλητικές τους επιδόσεις όπως τα επαναλαμβανόμενα κάθετα άλματα. Αυτό υποδηλώνει ότι η χρήση κοινωνικών δικτύων πριν από τις προπονήσεις ή πριν τους αγώνες δείχνει να επηρεάζει αρνητικά τις δεξιότητες που απαιτούν γνωστικές λειτουργίες1.
Άλλες έρευνες
Φυσικά αυτή δεν είναι η πρώτη μελέτη που ασχολείται με το θέμα της επίδρασης των social media στους αθλητές ωστόσο είναι η πρώτη φορά που πέφτει στην αντίληψή μας μία έρευνα με μόνο αρνητικά αποτελέσματα. Παλαιότερες μελέτες “έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου” ωστόσο μαζί με τα αρνητικά (νοητική κόπωση, μείωση απόδοση, αρνητικές επιδράσεις στην αυτοεκτίμηση και την ψυχική υγεία) υπήρχε λόγος και για θετικές επιδράσεις των social media όπως η δημιουργία κινήτρου ή ακόμα και η δημιουργία κοινοτήτων ψυχολογικής υποστήριξης.
Επίσης είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε να μελετάει με αυτόν τον τρόπο τις αθλητικές επιδόσεις ξεχωρίζοντας τις ¨απλές” από τις “πιο σύνθετες” διαδικασίες καθώς και το πόσο διαφορετικά αυτές επηρεάζονται.
Η περίπτωση της off-road οδήγησης
Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερο άρθρο οι αντιδράσεις μας, σύμφωνα με τους νευρολόγους, χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες και πολλές υποκατηγορίες. Οι δύο κύριες κατηγορίες είναι με βάση το αν χρειάζεται συμμετοχή του εγκεφάλου (συνειδητή επεξεργασία) ή όχι. Οι περισσότερες αντιδράσεις (ενέργειες) που κάνει ένας έμπειρος αναβάτης κατά την οδήγηση δεν χρειάζονται συνειδητή επεξεργασία και θεωρούμε πως τα ευρήματα της έρευνας δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία σε τυπικές συνθήκες.
Όταν όμως ένας αναβάτης βρεθεί σε μία πρωτόγνωρη κατάσταση στην οποία θα κληθεί να λάβει σημαντικές αποφάσεις όπως σε έναν αγώνα enduro (να καθορίσει στρατηγική, να επιλέξει διαφορετική γραμμή ή να επεξεργαστεί τα νέα δεδομένα λόγω καιρού κλπ) τότε η παραπάνω έρευνα μας δείχνει πως είναι πολύ σημαντικό να έχει αυτό που λέμε “καθαρό μυαλό” και να μην έχει “κάψει εγκέφαλο” σκρολάροντας στο κινητό του πριν την εκκίνηση του αγώνα.
- Οι γνωστικές λειτουργίες είναι οι νοητικές διεργασίες που πραγματοποιεί ο εγκέφαλός για να αντιλαμβάνεται, να μαθαίνει, να θυμάται, να σχεδιάζει, να σκέφτεται και να λαμβάνει αποφάσεις. ↩︎
