Τα κράνη που χρησιμοποιούν την τεχνολογία MIPS, επιτρέπουν στο κεφάλι να περιστραφεί (ελάχιστα) σε περίπτωση κρούσης. Αυτό σημαίνει πως σε μία πτώση, τη στιγμή που το κράνος του αναβάτη χτυπάει υπό κλίση στο έδαφος, η τάση για περιστροφή του κεφαλιού και του αυχένα, απορροφάται κατά ένα μέρος από το κράνος αποφορτίζοντας έτσι τα δύο κρίσιμα μέρη του σώματος. Το όνομα MIPS προήλθε από τα αρχικά Multi–Directional Impact Protection System.
Σχετικά με την τεχνολογία MIPS
- Υπάρχουν 7 τύποι συστημάτων MIPS ώστε να καλυφθούν κράνη έξι διαφορετικώνκατηγοριών.
- Δεν μπορείς να αγοράσεις ξεχωριστά το σύστημα MIPS. Αυτό τοποθετείται μόνο από τον κατασκευαστή του κράνους.
- Το σύστημα MIPS δεν μπορεί να αφαιρεθεί και να τοποθετηθεί σε άλλο κράνος.
- Σε μερικά κράνη το σύστημα MIPS μπορεί να μην είναι ορατό.
- Με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές κρανών ECE 22.06 ( από το 2022) μελετάται η συμπεριφορά των κρανών και σε πλάγιες κρούσεις που δημιουργούν περιστροφή του κράνους στρέφοντας περισσότερους κατασκευαστές στη λύση της MIPS.
- Περισσότεροι από 140 διαφορετικές εταιρίες κατασκευής κρανών έχουν χρησιμοποιήσει το σύστημα MIPS.
- Οι πωλήσεις κρανών με MIPS ανέρχονται πλέον σε 550 εκατομμύρια συστήματα ανά έτος. Από αυτά τα 85 εκατομμύρια αφορούν κράνη μοτοσυκλέτας.
- Το μεγαλύτερο ποσοστό πωλήσεων έχουν τα κράνη ασφαλείας (κυρίως σε βιομηχανία και σε στρατιωτικές χρήσεις).
Δες πως λειτουργεί ένα κράνος με τεχνολογία MIPS την ώρα της κρούσης.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό;
Μια παράμετρος που δεν εξεταζόταν στις δοκιμές πρόσκρουσης των κρανών μέχρι πριν λίγα χρόνια, ήταν το τι συμβαίνει όταν ο αναβάτης έπεφτε με το κεφάλι σε κεκλιμένη επιφάνεια. Για παράδειγμα όταν δεν είχαμε κάθετη πρόσκρουση του κράνους στον δρόμο αλλά αρκετά διαφορετική γωνία. Σύμφωνα με τις μελέτες του Hans von Holst σε αυτές τις περιπτώσεις δημιουργείται μία τάση για περιστροφική κίνηση του κεφαλιού που μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη. Καθώς ο εγκέφαλος είναι πιο ευαίσθητος σε πλάγιες κρούσεις παρά σε κάθετες και συνυπολογίζοντας το γεγονός πως οι πλάγιες κρούσεις είναι πολύ πιο συχνές, καταλαβαίνει κανείς πόσο σημαντική είναι η διαχείριση αυτών των περιπτώσεων.
Πώς ήρθε η έμπνευση για το σύστημα Mips στα κράνη;
Ως χειρουργός εγκεφάλου, o Hans von Holst (ιδρυτής της MIPS) ήξερε πως ο εγκέφαλος μπορεί να περιστρέφεται ελάχιστα μέσα στο ανθρώπινο κρανίο ώστε να προστατεύεται από τις βίαιες κρούσεις. Σκέφτηκε πως ένα παρόμοιο σύστημα μέσα στα κράνη θα μεγιστοποιούσε την προστασία του εγκεφάλου και παράλληλα θα μείωνε και την επιβάρυνση του αυχένα. Το σύστημα βασίστηκε στο γεγονός πως το κράνος θα μπορούσε να χωριστεί σε δύο μέρη, το εξωτερικό (σκληρό κέλυφος και αφρώδες -EPS) και το εσωτερικό (επένδυση). Αν ανάμεσα σε αυτά τα δύο μέρη τοποθετηθεί ένα λεπτό υλικό, εξαιρετικά χαμηλές τριβής (αυτό το κίτρινο layer δηλαδή που βλέπουμε στο εσωτερικό ενός κράνους με Mips), τότε το κεφάλι μαζί με την επένδυση μπορεί να περιστραφεί μέσα στο κράνος μειώνοντας τις δυνάμεις που δέχεται το κρανίο. Η Mips λέει πως η μετατόπιση του εσωτερικού είναι μελετημένη να είναι μόλις 10–15 mm και η διαφορά που δημιουργεί είναι πολύ μεγάλη.
Η ιστορία της Mips στα κράνη
1995 O ένας Σουηδός χειρουργός εγκεφάλου, o Hans von Holst (ιδρυτής αργότερα της MIPS), άρχισε να εξετάζει πώς σχεδιάστηκαν τα κράνη, καθώς ήταν πεπεισμένος ότι δεν παρείχαν επαρκή προστασία από εγκεφαλικούς τραυματισμούς. Ο Hans von Holst επικοινώνησε με το Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Στοκχόλμη με σκοπό την έναρξη έρευνας για την πρόληψη τραυματισμών στο κεφάλι και τον αυχένα.
1996 Μαζί με τον φοιτητή Peter Halldin, ο Hans von Holst παρουσίασε την ιδέα για την τεχνολογία Mips.
2000 Δοκιμάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Birmingham το πρώτο κράνος με MIPS και ένα χρόνο αργότερα δημοσιεύτηκε η σχετική επιστημονική μελέτη.
2007 Μετά από τρία χρόνια έρευνας παρουσιάστηκε το πρώτο κράνος από τη MIPS αποκλειστικά για τη σουηδική αγορά.
2008 Η εταιρία αρχίζει να προσελκύει τους πρώτους επενδυτές.
2010 Λαμβάνεται η απόφαση η MIPS να μην φτιάξει τα δικά της κράνη αλλά να επικεντρωθεί στην εξέλιξη της τεχνολογίας της και να αδειοδοτεί την χρήση της σε άλλους κατασκευαστές. Στα επόμενα χρόνια συνάπτει συμφωνίες με μεγάλες εταιρίες του χώρου. Μέχρι και το 2021, η εταιρεία έχει πουλήσει περισσότερα από 30 εκατομμύρια συστήματα Mips, τα οποία έχουν εφαρμοστεί σε πολλούς διαφορετικούς τύπους κρανών μεταξύ των οποίων ποδηλάτου, σκι, ιππασίας, αναρρίχησης και φυσικά μοτοσυκλέτας.
2013 Πωλείται για πρώτη φορά κράνος μοτοσυκλέτας με σύστημα MIPS.