“Click bait” άρθρα εμφανίζονται διεθνώς κάθε τρεις και λίγο κάνοντας λόγο για δήθεν τέλος της παραγωγής των δίχρονων μοτοσυκλετών. Όπως όμως διαπιστώσαμε στην EICMA 2024 κάτι τέτοιο απέχει από την πραγματικότητα και μια τέτοια εξέλιξη δεν φαίνεται να υπάρχει ούτε ως σκέψη μέσα στα εργοστάσια, τουλάχιστον όπως μας διαβεβαίωσαν αρκετοί εκπροσώποι αυτών, με τους οποίους καταφέραμε να μιλήσουμε. Αντίθετα, νέες τεχνολογίες, ακόμα περισσότερες δίχρονες εκδόσεις αλλά και δίχρονες εργοστασιακές αγωνιστικές μοτοσυκλέτες βρισκόντουσαν εκτεθειμένες σε περίοπτες θέσεις σε ολόκληρη την έκθεση.
Video με “μυρωδιά” από καμμένο διχρονόλαδο στην EICMA:
Ας δούμε την πορεία των δίχρονων enduro στην τρέχουσα χιλιετία:
Τα “πέτρινα” χρόνια
Η δεκαετία των ‘00s ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για τους δίχρονους κινητήρες. Μέσα σε λίγα χρόνια εκτοπίστηκαν από τους τετράχρονους κινητήρες στις κορυφαίες κατηγορίες των περισσότερων Παγκόσμιων Πρωταθλημάτων όπως αυτό της ταχύτητας (όπου τα “Πεντακόσα” έγιναν MotoGP™) και του Motocross (όπου τα “δυόμιση” έγιναν MX1). Φυσικά και στο enduro τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα για τους λάτρεις των 2Τ καθώς αμέσως μόλις εφαρμόστηκαν οι ενοποιημένες κατηγορίες το 2003 (Ε1, Ε2 Ε3) αντί των κλασικών μέχρι τότε (125 2Τ, 250 4Τ, 250 2Τ κλπ) η επικράτηση των τετράχρονων ήταν καθολική1. Σημειώστε πως στην ίδια δεκαετία ακόμα και extreme αγώνες enduro κερδήθηκαν από αναβάτες με τετράχρονες μοτοσυκλέτες όπως συνέβη δύο φορές στο Red Bull Romaniacs2. Προσθέστε τώρα και τις όλο και πιο αυστηρές προδιαγραφές ρύπων και θορύβου3 που από το 2003 (Euro2) άρχισαν να σφίγγουν τη θηλιά του στραγγαλισμού και θα καταλάβετε γιατί ο φάκελος “δίχρονοι κινητήρες” άρχισε εκείνη την περίοδο να δείχνει τελειωμένοι υπόθεση για τους περισσότερους. Ευτυχώς όχι για όλους…
Το εντυπωσιακό comeback
Αν και στην ουσία οι δίχρονοι κινητήρες δεν έφυγαν ποτέ από τον χώρο του Enduro εντούτοις στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας παρατηρήθηκε μια δυναμική επιστροφή τους στο προσκήνιο. Δεν είναι εύκολο να πει κάποιος με σιγουριά ποιοι ακριβώς ήταν οι λόγοι της ανάκαμψης τους, ωστόσο εδώ θα εστιάσουμε σε τέσσερις τομείς που κατά τη γνώμη μας έπαιξαν καθοριστικό ρόλο και αυτοί είναι:
Η οικονομική κρίση
Στις αρχές της δεκαετίας των ‘00s η Ευρώπη βίωσε μία έντονη οικονομική ανάπτυξη, με χαμηλά επιτόκια και εύκολη πρόσβαση των ιδιωτών σε χρηματοδότηση (δάνεια) που έκανε (και) την αγορά των Enduro μοτοσυκλετών να απογειωθεί. Για έναν ιδιώτη η αλλαγή της μεταχειρισμένης του μοτοσυκλέτας με μία καινούργια ήταν πιο εύκολη από ποτέ κάνοντας τον περισσότερο κόσμο να αγνοεί τα πλεονέκτημα του χαμηλού κόστους κτήσης και συντήρησης των δίχρονων κινητήρων. Όταν όμως η κρίση του 2008 χτύπησε την πόρτα μας, η αγορά της μοτοσυκλέτας σχεδόν κατέρρευσε (ίσως το σχεδόν να μην χρειάζεται) και παρατηρήθηκε έντονη στροφή προς τα μεταχειρισμένα αλλά και τις πιο οικονομικές λύσεις που στο enduro έστρεψε πολλούς πάλι στα δίχρονα.
Επικράτηση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα
Μετά από πολλά χρόνια, κατά τα οποία οι David Knight, Ivan Cervantes και Mika Ahola έκαναν τις μεγάλες τετράχρονες μοτοσυκλέτες να κυριαρχήσουν στην κατηγορία Ε3, το κλίμα αντιστράφηκε πλήρως. Αρχικά ο Christophe Nambotin (΄12-’13 με KTM) και στη συνέχεια οι Matthew Phillips (‘14 με KTM) και Mathias Bellino (‘15 με Husqvarna) κέρδισαν τέσσερα συνεχόμενα πρωταθλήματα με δίχρονες μοτοσυκλέτες και προετοίμασαν το έδαφος για αυτό που ερχόταν: την απόλυτη επικράτηση των δίχρονων μοτοσυκλετών και στη γενική για τα επόμενα τρία χρόνια, με τους Steve Holcombe και Brad Freeman στη σέλα της Beta RR 300.
Αύξηση του βαθμού δυσκολίας στους αγώνες hard enduro
Μια μαζική εισροή αναβατών από τον χώρο του Trial όπως αυτή του Graham Jarvis και του Billy Bolt οδήγησε σε μια ταχεία αύξηση του βαθμού δυσκολίας στους αγώνες hard enduro. Οι ταχύτητες σε πολλούς από αυτούς έπεσαν δραματικά και τα πλεονεκτήματα των δίχρονων κινητήρων όπως το μικρότερο βάρος και η αυξημένη αντοχή στην κακομεταχείριση έλαμψαν και πάλι.
Νέες τεχνολογίες
Με το μέλλον των δίχρονων κινητήρων αβέβαιο, οι περισσότεροι κατασκευαστές δεν τολμούσαν να επενδύσουν στην εξέλιξη της τεχνολογίας τους. Ωστόσο, όταν η πορεία τους ξεκίνησε να γίνεται και πάλι έντονα ανοδική, αρκετοί έκαναν το επόμενο βήμα. Αρχικά η ΚΤΜ, με το σύστημα TPI το 2017 (και στη συνέχεια με το TBI) έφερε τον ηλεκτρονικό ψεκασμό των δίχρονων κινητήρων για πρώτη φορά στον χώρο του enduro. Αργότερα ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο και άλλες εταιρείες (ΤΜ και Fantic) και οι δίχρονες μοτοσυκλέτες απέκτησαν ακόμα πιο ευρύ κοινό περιλαμβάνοντας πλέον και λάτρεις της υψηλής τεχνολογίας. Στην EICMA μάλιστα είχαμε την ευκαιρία να δούμε για πρώτη φορά μία ακόμα “hi-tech” λύση, αυτή της Rieju. H ισπανική εταιρεία αποκάλυψε για πρώτη φορά τον νέο της δίχρονο κινητήρα που θα φορεθεί στα μοντέλα 2025 και ο οποίος διαθέτει ηλεκτρονικό ψεκασμό με δύο μπεκ στο σώμα γκαζιού.
Ακόμα περισσότερες επιλογές
Φτάσαμε έτσι στη διεθνή έκθεση του Μιλάνου για το 2024 να έχουμε μία τεράστια λίστα επιλογών για δίχρονες μοτοσυκλέτες enduro: Από απλές οικονομικές “entry level” μέχρι “hi-tech” έτοιμες για αγώνα Παγκοσμίου Πρωταθλήματος. Αναλυτικά και με αλφαβητική σειρά:
- Beta Xtrainer 250/300
- Beta RR X-PRO 125/200/250/300
- Beta RR Racing 125/200/250/300
- Fantic XE 125 / 300
- GASGAS EC 125/250/300
- GASGAS EC 300 GP
- Husqvarna TE 150/250/300
- Husqvarna TE 300 Pro
- KTM 250/300 EXC CHAMPION EDITION
- KTM 300 EXC HARDENDURO
- KTM 150/250/300 EXC
- KTM 125 XC-W
- KTM 250/300 EXC SIX DAYS
- Rieju MR 300i
- Sherco 125/250/300 SE FACTORY
- Sherco 300 SE RACING
- TM EN 125/250/300 ES Fi 2T
- TM EN Corse edition 125/250/300 ES Fi 2T
Μόνο στο enduro
Μόνο σε ένα άθλημα μοτοσυκλέτας επιτρέπεται η ταυτόχρονη συμμετοχή δίχρονων και τετράχρονων μοτοσυκλετών χωρίς οι πρώτες να υστερούν πουθενά και αυτό φυσικά είναι το Enduro. Η πολύωρη οδήγηση σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και οι απαιτήσεις για χαμηλό βάρος και αυξημένη αξιοπιστία όχι μόνο διατήρησαν τους δίχρονες κινητήρες στη ζωή αλλά έκαναν την επιλογή τους μονόδρομο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Hard Enduro ενώ παράλληλα αυτού του τύπου οι κινητήρες επικρατούν και στην κατηγορία Ε3 του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Enduro.
Υποσημειώσεις
Τους τίτλους το 2004 πήραν ο Stefan Merrimana στην E1 με Yamaha, ο Juha Salminen στην Ε2 με KTM και ο Samuli Aro στην Ε3 με ΚΤΜ, όλοι τους αγωνιζόμενοι με τετράχρονες μοτοσυκλέτες. ↩︎
Στο Red Bull Romaniacs του 2008 ο Graham Jarvis έγινε ο πρώτος αναβάτης που κέρδισε με τετράχρονη μοτοσυκλέτα (Sherco) ενώ την επόμενη χρονιά τη νίκη πήρε ο Andreas Lettenbichler (πατέρας του Manuel) στη σέλα του επίσης τετράχρονου BMW G 450Χ. ↩︎
Οι προδιαγραφές Euro 2, που τέθηκαν σε εφαρμογή το 2003, μείωσαν το όριο εκπομπής CO για τις μοτοσυκλέτες από τα 13gr/km (των Euro 1) σε 5,5gr/km και ήταν η μεγαλύτερη ποσοτική αλλά και ποσοστιαία μείωση (58% σε μόλις τέσσερα χρόνια) που επεβλήθη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ↩︎
